Yunuslarda cinsiyet ayrımının en belirgin özelliklerinden bir tanesi; dişi yunusun anal yüzgeci oval erkek yunusun ki sivridir.Erkek yunusun anal yüzgeci kuyruğun ortasına kadar gelmektedir.Erkek yunusun rengi aynı akvaryumda ki dişiye göre daha canlı ve daha parlak renklere sahiptir.Erkeklerin dudak ve kafa yapısı dişilere oranla daha belirgindir.Bazı yunusların kırmızı dudak yapıları ile sanki ruj sürmüş gibilerdir.
Saf bir yunus cichlid ortalama 1-1 balık çeşitliliği) 15dk-1saat arasında değişiklik gösterebilir.Bunun nedeni de erkek yunus yanlarına yaklaşan balıkları uzaklaştırır yada dişideki yumurta sayısına bağlı olarak değişir.Çiftleşme gerçekleştikten sonra dişi yunus 20-25 gün arasında kuluçkaya yatar.Ve bu zaman sonunda da anne yunus yavruları ağzından dışarıya doğru salmaya başlar.Tehlike anında tekrar yavruları ağzına toplamaya çalışır.Yavrular belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra artık anne yavruları kendi haline bırakacaktır.
Dişi yunusların ağzındaki yumurtalar çeşitli sebeplerden dolayı azalabilir.Yunuslar hassas balıklar olduklarından stres anında yumurtaları yutabilirler yada ilk yavruları olduğundan tecrübesizliği olabilir.Zamanla tecrübe kazanarak yumurtları ağzında tutmayı başaracaktır. Eğer yunuslardan başarılı bir üretim yapmak isterseniz tek tür beslemenizi ve akvaryumunuzun sakin bir yerde olmasını tavsiye ederim.
Annenin yavrusunu kendi bırakması beklenmeden erken kusturulur ise yavrular yumurta keseleri şeklinde dünyaya gelir.Ve bu keselerden besin ihtiyacını karşılar.Zamanla bu keseler kaybolmaya başlar.Tamamen kaybolduktan sonra yemleme yapılmaya başlanmalıdır.Yunus yavruları renksiz olarak dünyaya gelir. 3-4cm civarlarına geldiğinde mavi renkleri belirginleşmeye başlar.Zamanla bu mavi renkler daha belirgin bir hal alır.Yavru yunusların cinsiyet ayrımı oldukça zordur.Renklerinin tam oturmayışı ve anal yüzgeçlerinin tam belirginleşmediğinden balıkların büyümesini beklemek gerekmektedir. Aynı batım yavrularda daha hızlı büyüyen balık genellikle erkek olmaktadır.Ama tabi ki bu balığa kesin erkek dememiz yanlış olacaktır.
Yunus balıkları bence Malawi Cichlidleri arasında en sevimli olanlarıdır.İlk defa cichlid besleyecek olan arkadaşlara ilk olarak önerebileceğim türler arasındadır.Yavru alma konusunda biraz sabırlı olurlar ve dişi – erkek oranını (1e-3d) şeklinde ayarlayabilirlerse eğer yavru almaları kaçınılmaz olacaktır. Vermiş olduğu yavru sayısı(20-120) ile de bu bekleyişin karşılığını alacaklardır.